कुक्कुटपालन व्यवसाय कसा सुरू करावा ?

स्वयंरोजगारापेक्षा चांगली नोकरी नाही. पोल्ट्री फार्म हे भारतातील मोठे स्वयंरोजगार आहे. अंडी आणि कोंबडीच्या मांसाची मागणी भारतात खूप वेगाने वाढत आहे. पटकन पैसे कमवण्याचे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी स्वयंरोजगारासाठी पोल्ट्री फार्म हा सर्वोत्तम पर्याय आहे.

ह्या व्यवसायात आपण कमी खर्चात जास्त नफा कमवू शकता. फक्त थोडे ज्ञान आणि थोडे भांडवल आणि आपण कुक्कुटपालनाचा स्वयंरोजगार सुरू करू शकता.

पोल्ट्री फार्मचा व्यवसाय अगदी कमी जागेतही सुरू करता येतो. सरकारी योजना तुम्हाला पोल्ट्री फार्म सुरू करण्यासाठी कर्ज आणि प्रशिक्षण देखील देतात. या लेखात तुम्हाला पोल्ट्री फार्म सुरू करण्याचा खर्च आणि त्याची तंत्रे आणि कमाई याबद्दल माहिती देणार आहोत.

कुक्कुटपालन म्हणजे काय

कुक्कुटपालन हा एक व्यवसाय आहे ज्यामध्ये आपण कोंबडीपालन करतो. जेणेकरून आपण कोंबडीची अंडी आणि कोंबडी विकू शकू, यात आपल्याला फक्त कोंबडीची बाळं वाढवावी लागतील आणि त्यानंतर आपण कोंबडीची अंडी आणि कोंबडी बाजारात विकू शकतो.

मांसासाठी पाळल्या जाणाऱ्या कोंबड्यांना ब्रॉयलर म्हणतात. अंड्यांसाठी कोंबडीही वाढवली जाते. एक कोंबडी एका वर्षात सरासरी 180 ते 270 अंडी घालते. उबवलेली पिल्ले 5 ते 6 महिन्यांच्या वयात, सुमारे 3 वर्षे अंडी घालण्यास सुरुवात करते. कोंबड्यांचे पालन पोल्ट्री फार्ममध्ये ब्रॉयलर मांस आणि अंड्यांसाठी केले जाते.

नियोजन

अंडी उत्पादन घेण्याच्या दृष्टीने पहिल्या दिवसा पासून स्वतंत्र नियोजन करावे.

गावरान अंडी उत्पादनासाठी पक्षी संभाळताना चार मुख्य टप्प्यामध्ये व्यवसाय करावा लागतो.

गावरान जातीची किंवा गावरान क्रॉस जातीची एक दिवसाची पिल्ले घेऊन या व्यवसायची सुरुवात करावी त्यासाठी आपल्या नाजिकच्या मध्यवर्ती अंडी उबवनि केंद्रातून पिल्ल खरेदी करावीत.

ब्रूडिंग कसे कराल

जेव्हा आपण मशीन च्या मदतीने पिल्ल जन्माला घालतो आणि विकत घेतो तेव्हा त्यांच्या सोबत त्यांची आई नसते. म्हणून त्याना कृत्रिम उष्णता द्यावी लागते, ज्याला शास्त्रीय भाषेत ब्रूडिंग करणे असे म्हणतात.

एक दिवसाच्या पिल्ला च्या अंगावर पीसे नसतात ते स्वतःचे तापमान नियंत्रित करू शकत नाहीत. यासाठी 2 व्हॉट प्रति पिल्लू एवढी कृत्रिम उष्णता त्यांना ब्रुडर मधून द्यावी.

सुधारित गावरान जातीची एक दिवसाची पिल्ल आणून त्याना कृत्रिम उष्णता दिली जाते.  वयाचे एकवीस दिवस होई पर्यंत ब्रूडिंग केले जाते. या मधे पक्षी अत्यंत नाजुक रित्या हाताळला जातो.

ब्रूडर ची उभारणी कशी करावी

ब्रूडर म्हणजे कृत्रिम उष्णता देण्यासाठी तयार केलेली पेटी !

ब्रूडर गोल आकाराची असावी. त्यासाठी, शक्यतो प्लास्टिक किंवा पत्र्याच्या शीट चा वापर करावा. एका ब्रूडर ची क्षमता 100 ते 200 पिलांची असावी.  जास्त गर्दी होउ देऊ नये.

ब्रूडर उभारताना एक ते दीड फुट उंचीच्या प्लास्टिक किंवा पत्र्याच्या 6 ते 8 फुट लांब शीटचे दोन्ही टोक जुळवून गोल आकार द्यावा.  त्या मधे लाकडाचा भूसा किंवा भाताचे तुस लीटर मटेरियल म्हणून वापरावे.  ज्यावर वर्तमान पत्राचा थर द्यावा.  यामध्ये गरजेनुसार इंकैंडेसेंट बल्ब लवावेत जेणेकरून उष्णता निर्माण होईल. ही उष्णता कमी जास्त करण्यासाठी बल्ब ची उंची दोरी च्या साह्याने कमी जास्त करण्याची सोय करावी.  बल्ब ला प्लास्टिक टब किंवा पाटी च्या साह्याने आच्छादन (कव्हर) करावे जेणे करुन  उष्णता वाया जाणार नाही.

यामध्ये गरजेनुसार खाद्याची आणि पाण्याची भांडी ठेवावित. पिल्ले फार्म वर आणण्याआधी 24 तास ब्रूडर सुरु करुण योग्य रित्या चालत आहे अणि योग्य ते तापमान निर्माण करीत आहे याची खात्री करावी.

ब्रुडिंग करताना घ्यावयाची काळजी

ह्या अवस्थेत मरतुक होण्याची संभावना जास्त असते, त्यामुळे पुरेशी काळजी घेणे फार महत्वाचे असते.

– ब्रूडर चे तापमान योग्य राखने
– प्रामुख्याने खालील लसी देने
१. लासोटा
२. गंभोरो
३. इन्फेक्शस ब्रोंकाइटिस
४. फौलपॉक्स
– योग्य प्रमाणात प्रतिजैविक आणि जीवनसत्व द्यावीत.
– 18 ते 19 % प्रोटीन युक्त आहार ज्याला स्टार्टर म्हणतात तो द्यावा.
– 21 दिवस पूर्ण होताच पिल्ल ब्रूडर मधून लीटर वर हार्डेनिंग साठी सोडवित थोड़ी जागा वाढवावी.

एक दिवसाचे पिल्लू घेतल्यावर काय काळजी घ्याल ?

मध्यवर्ती अंडी उबवनि केंद्रातून किंवा खाजगी हॅचरी मधून एक दिवसाची पिल्ल 100 पिल्लू प्रति बॉक्स अश्या स्वरूपात पॅक करुन दिली जातात. शेतकऱ्यांनी पिल्ले पाहून विकत घ्यावीत. पिल्ले सुदृढ, निरोगी आणि चपळ असावीत. तसेच त्यांना पहिल्या दिवशी मरेक्स ही लस दिल्याची खात्री करावी.

पिल्ले प्रवासातून फार्मवर आणत असताना अलगद जास्त हेलकावे न देता आणावेत. फार्मवर पिल्ले पोहोचताच बॉक्स उघडून पिल्लांची मरतुक झाली आहे का ते पहावे. मेलेली पिले वेगळी काढावित. साधारण 1 लीटर उकळलेल्या पाण्यात 100 ग्राम गुळ किंवा एलेक्ट्रोल पाउडर मिक्स करुन, थंड करुन घ्यावे.  नंतर प्रत्येक पिल्लाची चोच 2 ते 3 वेळा या पाण्यात बुडवून त्यास पाणी पिण्यास शिकवावे आणि नियंत्रित तापमान तैयार केलेल्या ब्रूडर मधे सोडावे.
पहिले काही तास गुळ पाणी पिने खुप महत्वाचे आहे. कारण गुळ पाण्यामुळे पिलांच्या आतड्यात असणारा चिकट पदार्थ बाहेर येऊन पोट वाहण्यास मदत होते.  असे ना झाल्यास विष्ठेची जागा तुंबुन मरतुक होउ शकते.

साधारण 4 तासांनंतर मक्का भरडा किंवा तांदळाची कणी खाऊ घालावी. दुसऱ्या दिवशी चिक स्टार्टर हे खाद्य पदार्थ सुरु करावेत.

साधारण पहिले 21 दिवस ब्रूडिंग करावे.  त्या नंतर पिलांच्या अंगावर पिसे तयार होऊ लागताच ते स्वतः च तापमान स्वतः नियंत्रित करू शकतात. या पुढे काही दिवस पिल्ल शेड मधे सोडावेत आणि नंतर कंपाउंड मधे मोकळे सोडावेत. एक महिना पूर्ण होताच पिल्लाना चिक फिनिशर हे खाद्य पदार्थ सुरु करावेत.

कुक्कुटपालन बद्दल माहिती

व्यवसाय कोणताही असो, त्याचे यश तुमच्या मेहनतीवर अवलंबून असते, जर तुम्हाला कुक्कुटपालनाबद्दल फारसे ज्ञान नसेल तर सर्वप्रथम त्याबद्दल माहिती गोळा करा. माहिती गोळा करण्यासाठी, आपल्या जवळच्या पोल्ट्री फार्मच्या मालकांना भेटा.

त्यांच्याबरोबर व्यवसाय कसा करावा आणि बाजारात आपले सेल्समन कसे पाठवावे याबद्दल सर्व माहिती गोळा करा. जरी तुम्ही त्यांच्यानुसार वागले नाही तरी तुमच्याकडे जितकी अधिक माहिती असेल तितकी ती तुमच्या व्यवसायासाठी चांगली असेल.

किंवा तुम्ही युट्युब वर देखील या बद्दल पाहू शकतात, तिथे तुम्हाला बरेच पोल्ट्री फार्मच्या मालकांचे विडिओ दिसतील जे तुम्हाला याबद्दल समजून घेण्यात मदत करतील,

जागेची व्यवस्था करणे म्हणजेच शेड बांधणे

तुम्हाला कोणत्या स्तरावर आणि किती कोंबडी पाळायची आहे, त्यानुसार तुम्हाला जमिनीची व्यवस्था करावी लागेल. तसे, एका कोंबडीसाठी 1 ते 2.5 चौरस फूट जमीन पुरेशी आहे, जर यापेक्षा कमी असेल तर कोंबड्यांना अडचणी येऊ शकतात, नंतर जर तुम्ही 150 कोंबडी वाढवली तर तुम्हाला 150 ते 200 फूट जमीन लागेल.

लक्षात ठेवा की जेव्हा तुम्ही एखादे ठिकाण शेड बनवण्यासाठी निवडता, तेव्हा ही जागा स्वच्छ आणि मोकळी असावी. जागा मोकळी पण सुरक्षित असावी. खुली जागा आवश्यक आहे कारण कोंबड्यांना त्यातून मोकळी हवा मिळत राहील आणि भविष्यात ते अनेक रोगांपासूनही सुरक्षित राहतील.

तुम्ही तुमच्या इच्छेनुसार शहरात किंवा शहराबाहेर तुमचे स्वतःचे पोल्ट्री फार्म बांधणे निवडू शकता. बर्‍याच शहरांमध्ये, तुम्हाला प्रथम कुक्कुटपालन सुरू करण्यासाठी परवानगी आवश्यक आहे, जी तुम्ही तुमच्या शहरातील नगरपालिका कार्यालयात जाऊन शोधू शकता.

जागा निवडल्यानंतर तुम्हाला त्या ठिकाणी तुमच्या कोंबड्यांना योग्य सुविधा द्याव्या लागतील. आपल्याला शेडमध्ये पाण्याची चांगली व्यवस्था करावी लागेल. तुम्हाला तुमची कोंबडी आणि पिल्ले कोरड्या जमिनीत ठेवावी लागतील. त्यांना ओल्या ठिकाणी आजारी पडण्याचा धोका असतो. शेड अशा प्रकारे बनवा की खर्चही कमी होईल आणि तुम्हाला सर्वोत्तम परिणाम मिळेल.

कोंबड्यांचे प्रकार ठरवा

कुक्कुटपालन व्यवसायात, आपण कोणत्या प्रकारचे कुक्कुटपालन वाढवू इच्छिता हे आधी ठरवावे लागेल. कोंबडीचे तीन प्रकार आहेत. कोणत्या लेयरमध्ये चिकन, ब्रॉयलर चिकन आणि देशी चिकन यांचा समावेश आहे.

अंडी मिळवण्यासाठी लेयर कोंबडीचा वापर केला जातो. वयाच्या 4-5 महिन्यांनंतर ते अंडी घालू लागते. यानंतर ते सुमारे 1 वर्षापर्यंत अंडी घालते. त्यानंतर, जेव्हा त्यांचे वय सुमारे 16 महिने असते, तेव्हा ते मांस विकले जातात.

दुसरा ब्रॉयलर चिकन आहे, ते मुख्यतः मांस म्हणून वापरले जातात. ते इतर प्रकारच्या पोल्ट्रीच्या तुलनेत वेगाने वाढतात, जे त्यांना मांस म्हणून वापरण्यासाठी सर्वोत्तम बनवते.

शेवटचे देशी कोंबडी आहे, ते अंडी आणि मांस दोन्ही मिळवण्यासाठी वापरले जातात. तुम्हाला कोणत्या प्रकारचे चिकन वाढवायचे आहे ते ठरवा. त्यानुसार तुम्हाला पिल्ले विकत घ्यावी लागतील.

पिल्ले कोठे मिळवायची

जर कोंबडीचे स्थान आणि प्रकार निवडला गेला असेल तर आता पिल्ले आणण्याची वेळ असेल. कुक्कुटपालनात पिल्ले खूप महत्वाची आहेत, त्यांच्याशिवाय हा व्यवसाय शक्य नाही. म्हणून, तुम्ही त्यांना जिथून आणता, तिथे त्यांना आजार होणार नाही याची काळजी घ्या.

कारण जर ते आजारी पडले तर तुमच्या बाकीच्या पिलांवरही परिणाम होऊ शकतो आणि ते सुद्धा आजारी पडू शकतात. म्हणून, एका सुप्रसिद्ध तज्ञाच्या मदतीने, पिल्ले येथे आणा. बहुतेक पिल्लांची किंमत सुमारे 30 ते 35 रुपये असते, तुम्ही 100 पिल्ले 3000 ते 3500 रुपयांना खरेदी करू शकता.

कोंबडी बाजारात नेणे

तुम्ही तुमच्या कुक्कुटपालन व्यवसायासाठी कोंबडीची निवड केली त्यांनंतर आता पुढची पायरी, जोपर्यंत तुमची कोंबडी बाजारातील आकाराची होते . या 35-45 दिवसात तुमचे कर्तव्य आहे कोंबडी किंवा अंडी विकण्यासाठी बाजार शोधणे. सर्वप्रथम तुमच्या स्थानिक बाजाराला लक्ष्य करा. कारण जर तुमचे उत्पादन स्थानिक बाजारात विकले गेले तरच वाहतूक खर्च कमी होतो.

आणि तुम्ही तुमचे उत्पादन सहजपणे ग्राहकापर्यंत सुरक्षितपणे पोहोचवू शकता. सर्वप्रथम, आपल्या आजूबाजूच्या बाजारपेठांमध्ये मांस किंवा अंड्यांचा वापर जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे. जेव्हा तुम्हाला तुमच्या जवळच्या बाजारात मांस किंवा अंड्यांचा वापर कळेल. त्यानंतर तुमच्यासाठी हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे की लोक बहुतेक मांस किंवा अंडी कोठून खरेदी करतात. मला वाटते की मांसासाठी तुम्ही तुमचे भावी ग्राहक म्हणून स्थानिक मांसाची दुकाने आणि हॉटेल पाहू शकता. आणि आपल्या सर्वांना माहित आहे की लोक किराणा दुकानातून अंडी देखील खरेदी करतात.

त्यानंतर तुम्हाला तुमच्या फार्मच्या उत्पादन क्षमतेचे विश्लेषण करावे लागेल. तुमच्या फार्मची उत्पादन क्षमता स्थानिक बाजारपेठेतून मांस आणि अंडी खरेदी करण्यापेक्षा जास्त आहे का, जर होय तर तुम्हाला तुमच्या कुक्कुटपालन व्यवसायाची विक्री इतर शहरांमध्येही करावी लागेल.

कुक्कुटपालनाची शेवटची पायरी म्हणजे आपला माल बाजारात पाठवणे. जर तुम्ही अंडी विकत असाल तर तुम्हाला त्यांच्यासाठी 4 ते 5 रुपये मिळू शकतात, तर जर तुम्ही चिकन विकले तर तुम्हाला त्याच्या वजनानुसार पैसे मिळू शकतात कारण तुम्ही सहजपणे प्रति 1 किलो सुमारे 75 ते 80 रुपये कमवू शकता.आणि जेव्हा त्यांच्या लग्नासारखा हंगाम, हिवाळा इ. नंतर तुम्हाला 100 ते 120 रुपये किंवा कदाचित त्यापेक्षा जास्त मिळू शकतात. म्हणूनच, चांगल्या कोंबडीसाठी अन्न खूप महत्वाचे आहे, तरच आपण अधिक फायदे मिळवू शकाल.

अंडी-उत्पादनासाठी कोंबड्यांच्या जाती

जेव्हा आपन गावरान अंडी उत्पादनाचा विचार करतो तेव्हा काही विशिष्ट जाती आपल्या डोळ्यांन समोर येतात त्यापैकी

– RIR ( ऱ्होड आइलैंड रेड ) (वजन वाढ धीम्या गतीने 6 महिन्यानंतर अंडी उत्पादन सुरु एका चक्रात 220 ते 250 अंडी उत्पादन सर्वोत्कृष्ट लेयर)
– ब्लैक अस्ट्रॉलॉर्प (सर्वोत्कृष्ट बहुपयोगी ब्रीड 3 महिन्यात 2 किलो पर्यन्त वाढ अणि एका चक्रत 160- 200 अंडी उत्पादन)

– ग्रामप्रिया 180 ते 200 अंडी
– देहलम रेड 200 ते 220 अंडी प्रती वर्ष उत्पादन
– गिरिराज (2 महिन्यात 1 किलो वजन वाढ अणि एक अंडी चक्रात 150 अंडी उत्पादन)
– वनराज (2 महिन्यात 1 किलो वजन वाढ अणि एका अंडी चक्रात 120 ते 160 अंडी उत्पादन)
– कड़कनाथ (औषधी गुणधर्मांसाठी प्रसिद्ध देशी वाण, धीमी वजन वाढ, परंतु पौष्टिक. 5 महिन्यात 1 किलो वाढ अणि एक चक्रात 60 ते 80 अंडी उत्पादन.)

ह्या जाती अतिशय काटक असून उत्तम रोगप्रतिकार शक्ति अंगभूत असलेल्या आहेत.

कुक्कुटपालनातून उत्पन्न

कोणताही स्वयंरोजगार सुरू करण्यापूर्वी, त्यातील खर्च आणि फायद्यांविषयी जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे.

अंडी आणि ब्रॉयलर मांस त्याची मागणी वर्षभर राहते. अशा परिस्थितीत हा व्यवसाय सर्वात फायदेशीर व्यवसाय आहे.

पिल्लू 4 महिन्यांत अंडी घालते. प्रत्येक अंड्याची किंमत 3 30 पैसे असून बाजारात एका अंड्याची घाऊक किंमत 4.70 रुपये आहे. प्रत्येक अंड्यात सुमारे दीड रुपयांचा नफा आहे, जर या प्रकारे पाहिले तर 10000 लेयर बर्डचे रूप सुरू केल्यास, फॉर्म सुरू केल्याच्या 4 महिन्यांनंतर दररोज ₹ 15000 चा फायदा सुरू होईल.

पोल्ट्री फार्मला खर्च किती येतो

मित्रांनो, पोल्ट्री फार्म व्यवसाय लहान प्रमाणा पासून खूपच मोठ्या प्रमाणावर उभारता येतो जर मित्रांनो तुम्हाला लहान प्रमाणामध्ये पोल्ट्री फार्म सुरू करायचा विचार करत असाल तर त्यासाठी तुम्हाला पन्नास हजारांपासून ते दोन लाखांपर्यंत एवढा खर्च येऊ शकतो.

तुम्ही हळूहळू पोल्ट्री फार्म चा व्यवसाय देखील खूपच मोठ्या प्रमाणामध्ये वाढवू शकता तसेच मित्रांना पण उत्पन्न सर्व गुंतवणूक करून आपण आपला व्यवसाय खूपच मोठ्या प्रमाणामध्ये वाढवू शकता

आणि या व्यवसाय मधून आपण खूपच मोठ्या प्रमाणामध्ये नफा कमवू शकता. मित्रांनो मध्यम आकाराचे पोल्ट्री फार्म उघडण्यासाठी आपल्या दीड ते तीन लाख रुपये खर्च येत असतो.

मित्रांनो हा खर्च आपण राष्ट्रीयीकृत बँकांमधून कर्ज घेऊन देखील पूर्ण करू शकतात यासाठी आपल्याला राष्ट्रीयीकृत बँक खूपच मोठ्या प्रमाणामध्ये कर्ज देखील देत असतात.

आपल्याला जर माहित नसेल तर कुकुट पालना साठी कर्ज कसे घ्यायचे तर आपण आम्हाला कमेंट बॉक्समध्ये नक्की कळवा आम्ही आपल्यासाठी बँकेकडून कर्ज कशा पद्धतीने घेऊ शकतो हे आपल्याला नक्की सांगू.

कुक्कुटपालन शेड खर्च 1000, 3000 पक्षी खर्च

व्यावसायिक मित्रांनो कुक्कुटपालन हा व्यवसाय करायचा म्हटलं की आपणा सर्वांसमोर एक महत्वाचा प्रश्न उभा राहतो तो म्हणजे शेडचे बांधकाम कसे करायचे, कुक्कुटपालन शेड खर्च एकुण किती येतो.

तर व्यावसायिक मित्रांनो आज आपण 1000 व 3000 पक्षांसाठी लागणार्‍या शेडसाठी किती खर्च येतो हे सविस्तर पाहणार आहोत.

तसेच शेडसंबधित अतिशय महत्वाची माहिती आम्ही या पोस्टमध्ये देण्याचा प्रयत्न केला आहे त्यामुळे ही पोस्ट पूर्ण वाचा कारण कुक्कुटपालन व्यावसायिकांसाठी ही माहिती खूप महत्वाची आहे.

1000 पक्षी कुक्कुटपालन शेडसाठी येणारा खर्च 1200 Square Feet Shed

व्यावसायिक मित्रांनो जर तुम्हाला 1000 पक्षी शेडमध्ये पाळायचे असतील तर शेड हे 1200 square feet असायला हवे.

तसेच शेडची लांबीची दिशा ही पूर्व ते पश्चिम असायला हवी, कारण सूर्याचे ऊन प्रत्यक्ष शेडमध्ये प्रवेश करू नये.

शेडची रुंदी 30 feet तर लांबी 40 feet असायला हवी. रुंदी 30 feet च्या वरती नसावी कारण शेडचे ventilation व्यवस्थित होणार नाही. रुंदी 30 feet पेक्षा जास्त घेतल्यास हवा शेडच्या आरपार जाणार नाही. हवा शेडमध्ये अडकून राहिल्यास शेडमध्ये रोगराई पसरू शकते.

शेडच्या दोन्ही बाजूचे लोखंडी पोल 10 फीट उंच असावेत आणि शेडच्या मध्यभागी लावले जाणारे लोखंडी पाइप हे 12 feet उंच असावेत.

लोखंडी पाइपची ही ऊंची शेडमधील जमीनीवरून मोजावी, जमिनीमध्ये गाडले जाणारे लोखंडी पाइपचे मोजमाप वेगळे असेल हे लक्षात घ्यावे.

शेडच्या छतासाठी वापरला जाणारा पत्रा हा 2 ते 2.5 feet शेडच्या बाहेर घ्यावा जेणेकरून पावसाळ्यात शेडचे पडदे उघडे जरी राहिले तरी पावसाचे पाणी शेडमध्ये येणार नाही.

शेड उभा करण्यासाठी बांधले जाणारे पोल हे डायरेक्ट शेडच्या सीमेंट कोंकरिटमध्ये रोवले जावेत जेणेकरून कितीही मोठे वारे सुटले तरी पत्रे उडून जाणार नाहीत.

जमिनीपासून शेडची ऊंची (फाऊंडेशन) ही कमीत कमी 1 ते 1.5 फीट असायला हवी. शेडच्या आतल्या बाजूने जाळीला चिकटून, बेडपासून 10 इंच ते 1 feet पर्यंत विटांचा थर घ्यावा म्हणजे बाहेरील हवा, पाऊस डायरेक्ट पक्षांना लागणार नाही. 

शेडमध्ये शेडचे वजन पेलण्यासाठी लावला जाणारा प्रत्येक लोखंडी पाइप हा 2 इंच चौरस पाइप 20 ते 21 किलो वजनाचा असावा. 

लोखंडी पाइप feet करण्यापूर्वी प्रत्येक पाइपला गंजरोधक रंग लावून घ्यावा.

लोखंडी पाइप 6 क्विंटल = 36,000

लोखंडी पाइप फिटिंग मजुरी = 22,000

छतासाठी पत्रे = 47,000

जाळी = 12,000

सीमेंट बांधकाम मजुरी = 25,000

वीट, सीमेंट, मुरूम भरणी, सळई, ड्रिंकर, फिडर, पाण्याची टाकी  = 10,8,000

कुक्कुटपालनासाठी बँकेकडून कर्ज

पोल्ट्री फार्म किंवा कुक्कुटपालन व्यवसाय आपल्या देशात खूप वेगाने वाढत आहे, हा एक प्रकारचा खूप फायदेशीर व्यवसाय आहे पण त्यासाठी सुरुवातीला योग्य गुंतवणूक आवश्यक आहे. त्यामुळे आता तुमच्या मनाला एक प्रश्नः सतावत असेल, की पोल्ट्री फार्म लोन बँका देतात की नाही, जर ते देतात, तर कर्ज देणार्‍या बँका कोणत्या आणि किती काळ कर्ज देतात.

जर तुम्हाला हा व्यवसाय करायचा असेल आणि तुमच्याकडे यासाठी पुरेसे पैसे नसतील तर काळजी करण्याची गरज नाही कारण आता सरकारी बँकांसह खाजगी बँका देखील तुमच्यासाठी पोल्ट्री फार्म लोन देत आहेत. तर या लेखातून आम्ही तुम्हाला Poultry Farming Loan म्हणजेच कुक्कुटपालनासाठी कर्ज देणाऱ्या बँकांची नावे, अटी आणि शर्ती सांगणार आहोत

कुक्कुटपालन व्यवसायाचे फायदे:

नवीन वैज्ञानिक आणि तांत्रिक माहितीच्या मदतीने कुक्कुटपालन हा एक उद्योग बनला आहे. त्यामुळे अन्नाचा अत्यावश्यक भाग असलेल्या प्रथिनांचे उत्पादन वाढवण्यासोबतच आर्थिक फायदाही होतो. गेल्या 30 ते 35 वर्षांत मोठ्या शहरांमध्ये अंडी आणि कोंबडीची मागणी झपाट्याने वाढली आहे. त्यामुळे कुक्कुटपालन व्यवसाय झपाट्याने वाढत आहे. कुक्कुटपालन हे घरामागील कुक्कुटपालन 25 ते 50 पक्षी पाळणे किंवा 500 ते 10,000 किंवा त्याहून अधिक पक्षी असलेले फार्म म्हणून केले जाऊ शकते. कुक्कुटपालन व्यवसायात ६०% पेक्षा जास्त खर्च खाद्यावर होतो आणि सध्या खाद्याच्या वाढत्या दरामुळे या व्यवसायातही अडचणी येत आहेत. परंतु उच्च उत्पादन क्षमता असलेल्या प्रजातींचे प्रजनन करून आणि अधिक अंडी मिळवून आर्थिकदृष्ट्या फायदेशीर बनविले जाऊ शकते. इतर प्राण्यांप्रमाणे प्रथिने, कर्बोदके, खनिज क्षार, जीवनसत्त्वे इत्यादी सर्व पदार्थ कोंबडीच्या आहारात असणे आवश्यक आहे. चिकन कोपमध्ये नेहमी अन्न उपलब्ध असले पाहिजे जेणेकरून ते आवश्यकतेनुसार खाऊ शकतील. त्यांना दररोज 12 तास नैसर्गिक किंवा कृत्रिम प्रकाश उपलब्ध असावा.

कुक्कुटपालन योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लागणारी कागदपत्रे :

• आधार कार्ड

• मतदान कार्ड

• रहिवासी दाखला

• रेशन कार्ड

• लाभधारकाकडील मालमत्ता ७/१२ व ८ अ उतारा आणि ग्रामपंचायत नमुना नंबर ४.

• पासपोर्ट साईज फोटो

• बँक पासबुक प्रत

• नंबर मोबाईल नंबर

• जात प्रमाणपत्र]

कुक्कुट पालन योजना 2023 चे फायदे

• पोल्ट्री पालन सुरू करण्यासाठी खूपच कमी व्याजदराने कर्ज मिळते.
• कुक्कुटपालनामुळे केवळ व्यक्तींनाच रोजगार मिळाला नाही तर राष्ट्रीय उत्पन्नातही हातभार लागला आहे. भारतात सुमारे 3000 दशलक्ष शेतकरी आहेत जे कुक्कुट पालन (Kukut Palan Yojana Maharashtra) करतात. आणि ते राष्ट्रीय उत्पन्नात सुमारे 26000 कोटींचे योगदान देत आहेत.
• कुक्कुट पालन हा उत्पन्नाचा एक चांगला स्त्रोत आहे.
• या व्यवसायात पाण्याची फारच कमी गरज आहे. त्यामुळे यामध्ये पाण्याचीही बचत होऊ शकते.
• कोंबडी पालन व्यवसायात अतिशय कमी वेळात चांगल्या प्रकारे नफा होऊ शकते.
• पोल्ट्री हा एक अत्यंत सोपी व्यवसाय आहे.
• कुक्कुटपालनासाठी परवाना देखील आवश्यक नाही.
• कुक्कुटपालनात कोणत्याही प्रकारची देखभाल आवश्यक नसते.

निष्कर्ष

तर मित्रांनो, आज तुम्हाला या पोस्ट द्वारे तुम्हाला कुक्कुटपालन कसे सुरू करावे हे समजले असेल. हा व्यवसाय आजच्या काळात बऱ्याच लोकांची पसंती बनत चालला आहे आणि त्यात वेळोवेळी नफा देखील वाढत आहे.

जर तुम्ही आता हा व्यवसाय सुरु केलात तर आशा आहे की हा व्यवसाय आणखी वाढेल आणि तुमचा नफा वाढतच जाईल.